freegr

Ο χρόνος που έφυγε: Μία αναζήτηση νοήματος ζωής

 


«Δεν μπορώ να κάνω τις μέρες μου μεγαλύτερες γι’ αυτό

 αγωνίζομαι να τις κάνω καλύτερες» (Paul Theroux)

Γράφει ο Ηλίας Γιαννακόπουλος Φιλόλογος, πτυχιούχος της Φιλοσοφικής Σχολής Αθηνών για το https://www.huffingtonpost.gr

Την ημέρα που φεύγει μια χρονιά, όλοι νιώθουμε την ανάγκη για έναν απολογισμό. Ο καθένας, βέβαια, χρησιμοποιεί και διαφορετικό τρόπο απολογισμού ή και αξιολόγησης εκείνων των γεγονότων που σημάδεψαν τόσο την προσωπική του ζωή όσο και την κοινωνική, εθνική ή και παγκόσμια.

Η αξία του απολογισμού διακονεί μία εσωτερική ανάγκη και μάς βοηθά στην βαθύτερη αυτογνωσία μας αλλά και σε έναν δημιουργικό αναστοχασμό. Σε ένα άλλο επίπεδο ο απολογισμός ανατροφοδοτεί την πράξη μέσα από την καθοδήγηση και τον εμπλουτισμό της σκέψης μας.

Κάθε απολογισμός, όμως, ή μια ανασκόπηση προσκρούει πάντα στην επιλογή των κριτηρίων που θα επιλεγούν. Κι αυτό γιατί ένα γεγονός δεν έχει τον ίδιο αντίκτυπο ή συνέπειες σε όλους τους ανθρώπους. Ένας δεύτερος παράγοντας που επηρεάζει την ανασκόπηση είναι και η κατηγοριοποίηση των γεγονότων (οικονομικά, πολιτικά, κοινωνικά…).

Έτσι, λοιπόν, κάθε απολογισμός ή ανασκόπηση είναι από τη φύση τους «ατελείς», υποκειμενικοί και ατελέσφοροι στο βαθμό που εστιάζονται μονομερώς σε κάποια γεγονότα, σε μια εποχή και σε έναν κόσμο που χαρακτηρίζονται από την πολυπλοκότητα και το «ντετερμινιστικό χάος».

Ωστόσο, υπηρετώντας το «έθιμο» της ανασκόπησης και στοχεύοντας στην καταγραφή εκείνων των γεγονότων που το αποτύπωμά τους είναι έντονο, θα επιχειρηθεί μία αξιολόγηση των σημαντικότερων και με έναν σχηματικό τρόπο λόγω των περιορισμών του χώρου.

Εξάλλου κάθε επιστροφή στο χθες μάς ταξιδεύει άλλοτε στο χώρο της θλίψης και της μελαγχολίας κι άλλοτε στο χώρο της ψυχικής αγαλλίασης και ευφορίας.

Η πανεξουσία του κορωνοϊού

Η πανδημία του κορωνοϊού δεν θα μπορούσε να μην αποτελεί το κυρίαρχο γεγονός της χρονιάς αφού επηρέασε καταλυτικά όλο το φάσμα της προσωπικής και κοινωνικής μας ζωής. Ένα γεγονός που απλώθηκε με την ίδια ένταση σε όλο τον κόσμο λαμβάνοντας έναν επικίνδυνο οικουμενικό χαρακτήρα.

Ο παγκοσμιοποιημένος χαρακτήρας της πανδημίας ανέδειξε τόσο το θετικό όσο και το αρνητικό πρόσωπο της παγκοσμιοποίησης. Κι αυτό γιατί ο κορωνοϊός ως ιός διευκολύνθηκε στην «μεταδοτικότητά» του λόγω της κατάργησης των εθνικών συνόρων. Από την άλλη πλευρά η συνεργασία των κρατών και ο συντονισμός των προσπαθειών σε επίπεδο θεραπείας (εμβόλια…) πιστοποίησαν τη θετική συμβολή της παγκοσμιοποίησης.

Ωστόσο, η επέλαση του Covid 19 προκάλεσε την αμφισβήτηση της Επιστήμης (πολλοί μιλούν ότι την εξέθεσε και την απογύμνωσε) στον τομέα της πρόγνωσης, πρόβλεψης και γρήγορης αποτελεσματικής αντιμετώπισης.

Το εμβόλιο διχάζει, αφού για άλλους θεωρείται ένα μοναδικό επίτευγμα της επιστήμης και για άλλους – τους αρνητές ως ένα ακόμη προϊόν που αυξάνει τα κέρδη των πολυεθνικών και ιδιαίτερα των φαρμακευτικών κολοσσών.

Στο σημείο αυτό – ως παράπλευρη απώλεια – θα πρέπει να επισημανθεί πως το εμβόλιο και η σκέψη – απόφαση για την υποχρεωτικότητά του επώασαν την γέννηση – εμφάνιση διάφορων κοινωνικών ομάδων ως αρνητών. Ομάδες που οι λεξικογράφοι, οι κοινωνιολόγοι, οι ψυχολόγοι και οι πολιτικοί αναλυτές αδυνατούν να προσδιορίσουν τη σύνθεσή τους και τους απώτατους σκοπούς τους.

Επιπρόσθετα, η πανδημία επέφερε πολλά ψυχολογικά προβλήματα στους ανθρώπους, όπως: φόβο, αγωνία, μοναξιά και αβεβαιότητα για το μέλλον. Οι παραδοσιακές σταθερές υποχώρησαν κι ένα κλίμα ρευστότητας και τυχαιότητας κυριαρχεί σε όλα τα επίπεδα.

Στον τομέα της οικονομίας η πανδημία διέψευσε το μύθο περί της γραμμικής πορείας της ανάπτυξης και ανέδειξε το σκληρό πρόσωπο του φιλελευθερισμού. Κάποιου κρατιστές αναθάρρησαν και μιλούν για ιστορική δικαίωση του κρατικού παρεμβατισμού.

Κλιματική αλλαγή και Οικοκτονία

Η οικολογική καταστροφή του πλανήτη μας συνιστά μία άλλη γκρίζα περιοχή της χρονιάς που πέρασε. Πολλοί μιλούν για μία μη αναστρέψιμη πορεία – κατάσταση κι εκείνο πλέον που ανησυχεί τους ειδικούς είναι το μέγεθος των επιπτώσεων. Ο παρανοϊκός τρόπος με τον οποίο ο άνθρωπος διαχειρίζεται το περιβάλλον καταδεικνύει τα σαθρά θεμέλια πάνω στα οποία οικοδομήθηκε το οικονομικό μας μοντέλο και ο πολιτισμός μας γενικότερα.

Ο άνθρωπος και ο πολιτισμός μας βρίσκονται σε μία διαρκή σύγκρουση με το μέλλον τους. Τελικά ως άνθρωποι και πολιτισμός είμαστε όμηροι ενός τρόπου ζωής που εξοστράκισε κάθε στοιχείο Γεω-Ηθικής. 

Ο ιστορικός τύπος ανθρώπου, ο Homo Sapiens κινδυνεύει να καταστεί το παράσιτο της Γης, αφού καταστρέφει τους ίδιους τους όρους της βιολογικής του ύπαρξης. Η παραδοξότητα της οικοκτονίας ανιχνεύεται και στο γεγονός πως η απειλή για την ανθρωπότητα δεν πηγάζει από φυσικούς κινδύνους αλλά από τον ίδιο τον πολιτισμό μας που εξέθρεψε την απληστία μας και την άμετρη οίησή μας.

Τα ερωτήματα που διατυπώνονται είναι γεμάτα από τον προβληματισμό και την αγωνία για το μέλλον του πλανήτη. Μπορούμε να επαναφέρουμε την θερμοκρασία του πλανήτη σε όρια που να μην προκαλέσουν κλιματικές διαταραχές;

Μπορούμε να απαλλάξουμε την Γη μας από τα απόβλητα, τους ρύπους και τα τοξικά απόβλητα που έχουμε συσσωρεύσει; Μπορούμε να αποδεχτούμε κάποιες αρχές της απο-ανάπτυξης για την θεμελίωση ενός άλλου μοντέλου ανάπτυξης, πιο φιλικού στο οικοσύστημα;

Η αλλόκοτη βία – Γυναικοκτονία

Το δυστοπικό τοπίο του 2021 στη χώρα μας το χρωματίζει έντονα και η βία σε όλες τις εκφάνσεις της. Μία βία αλλόκοτη, τυφλή και πρωτόγονη. Κατεξοχήν, όμως, εκείνο που ανησυχεί τους ειδικούς είναι η νεανική βία. Όταν πρωταγωνιστές βίαιων πράξεων είναι οι νέοι, τότε πρέπει να αναρωτηθούμε ως κοινωνία πού λανθάνουμε στην διαπαιδαγώγησή της;

Διαβάστε την συνέχεια εδώ

About Freegr network

0 Post a Comment:

يتم التشغيل بواسطة Blogger.