Αφού η ιδέα της αποκέντρωσης αποδείχθηκε όνειρο θερινής νυκτός, ήρθε η «νέα αστικοποίηση» να προτείνει την ανάπτυξη των σύγχρονων πόλεων βάσει της υψηλής τεχνολογίας και των κολοσσιαίων έργων προωθημένης αισθητικής. Πίσω όμως από το φαντασμαγορικό, φουτουριστικό καρτ ποστάλ, κάποια αναπάντητα ερωτήματα -ως προς τη λειτουργία, το φιλικό περιβάλλον και την «ανθρωπίλα» των πόλεων- παραμένουν. Μόνο που έρχονται με τη μορφή android ή app
«Εννοιες όπως η αποκέντρωση και η περιφερειακή ανάπτυξη κινδυνεύουν να παραμείνουν στις "καλένδες" και να περιοριστούν σε εσωτερική κατανάλωση, καθώς η αστικοποίηση -που πλέον ονομάζεται "νέα αστικοποίηση" (new urbanism)- είναι πραγματικότητα περισσότερο από ποτέ. Ηδη σήμερα, 3,3 δισεκατομμύρια άνθρωποι κατοικούν παγκοσμίως στις πόλεις και ο αριθμός αυτός εκτιμάται ότι θα διπλασιαστεί μέχρι το 2050. Επιπλέον, στις πόλεις παράγεται περισσότερο από το 70% του παγκόσμιου ακαθάριστου εθνικού προϊόντος. Σε απόλυτους αριθμούς, η αστικοποίηση αναγνωρίζεται ως πραγματικότητα από το σύνολο των κυβερνήσεων, αλλά προτείνεται και ως λύση απέναντι στη διαρκώς αυξανόμενη ζήτηση για ενέργεια και πόρους από τον παγκόσμιο πληθυσμό, αλλά και στη διαρκώς αυξανόμενη παραγωγή ρύπων», γράφει ο Λεωνίδας Ανθόπουλος, επίκουρος καθηγητής του ΤΕΙ Θεσσαλίας, ο μόνος Ελληνας που παρευρέθη, στο συνέδριο «Smart to Future Cities 2014» που έγινε στο Λονδίνο στις 29 & 30 Απριλίου.
Η λύση της επιστροφής στη φύση έμεινε στο ίδιο συρτάρι της ιστορίας με τους χίπις και τα παιδιά των λουλουδιών. Η πόλη είναι αυτή που τους γοητεύει όλους. Ολοι εκεί θέλουν να ζήσουν και να ευτυχήσουν. Αυτό το δεύτερο, το μέρος της ευτυχίας, έρχεται να καλύψει η ιδέα της έξυπνης πόλης. Τι είναι τέλος πάντων η έξυπνη πόλη; Υπάρχουν διάφορες ερμηνείες, όλες όμως συγκλίνουν στο εξής: η έξυπνη πόλη στηρίζεται στους αισθητήρες, τους υπολογιστές και τα έξυπνα τηλέφωνα, ενώ παράλληλα εφαρμόζει νέους τρόπους τοπικής διοίκησης, με σκοπό τη διαφάνεια και την αποτελεσματικότητα.
«Οι ευφυείς πόλεις αποτελούν τμήμα του ευρύτερου σχεδίου των δυτικών κοινωνιών για μετάβαση στην κοινωνία και οικονομία της γνώσης. Περιγράφουν περιβάλλοντα που βελτιώνουν τις ανθρώπινες ικανότητες δημιουργικότητας, μάθησης και καινοτομίας. Δημιουργούνται από τη συνένωση τοπικών συστημάτων καινοτομίας που λειτουργούν μέσα στις πόλεις (τεχνολογικές συνοικίες, τεχνολογικά πάρκα, πόλοι καινοτομίας, clusters), με ψηφιακά δίκτυα και εφαρμογές της κοινωνίας της πληροφορίας. Η αξία τους βρίσκεται στη δυνατότητα να συγκεντρώνουν και να συνδυάζουν τρεις μορφές ευφυΐας: ανθρώπινη του πληθυσμού των πόλεων, συλλογική των θεσμών καινοτομίας, και τεχνητή των ψηφιακών δικτύων και εφαρμογών», γράφει ο καθηγητής του ΑΠΘ, Νίκος Κομνηνός.
Κι ενώ τα δικά μας Τρίκαλα βρίσκονται μέσα στις 20 έξυπνες πόλεις του πλανήτη, το λιμάνι του Σανταντέρ, στη βόρεια Ισπανία, αναπνέει δίπλα στο αυτί του μέλλοντος. Δώδεκα χιλιάδες αισθητήρες έχουν τοποθετηθεί στην πόλη, πάνω σε πινακίδες, φανάρια, στο μετρό, τα λεωφορεία και μετρούν τα επίπεδα μόλυνσης, θορύβου, υγρασίας, φωτός, καθώς και την κίνηση στους δρόμους. Ολες αυτές οι πληροφορίες στέλνονται σε έναν κεντρικό υπολογιστή, ο οποίος αυτόματα ρυθμίζει τα φώτα στους δρόμους, το μάζεμα των σκουπιδιών και τη στάθμευση. Μέσω smartphones οι πολίτες μπορούν να μάθουν τα πάντα.
Το πρόγραμμα αυτό μετατρέπει το Σανταντέρ σε μια από τις πιο προηγμένες πόλεις στον κόσμο, χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ενωση (9 εκατ. ευρώ) και μοιάζει με αντίδοτο στην οικονομική κρίση. «Σήμερα στην Ισπανία έχουμε πολύ υψηλή ανεργία. Αλλά στην περιοχή μας έχουμε εταιρείες που ειδικεύονται στις νέες τεχνολογίες, οι οποίες αναπτύσσονται γρήγορα. Μπορούμε να φιλοξενήσουμε αυτές τις τεχνολογίες εδώ, γιατί υπάρχει μια αναπτυσσόμενη αγορά με διεθνές προφίλ και αυτό οδηγεί στη δημιουργία θέσεων εργασίας», υπογραμμίζει ο δήμαρχος του Σανταντέρ, Ινιγο ντε λα Σέρνα.
Πολύ καλό για να είναι αληθινό, λέει όμως ο αντίλογος. Μήπως μιλάμε για ένα νέο κύμα σκλάβων και όχι για την πολυπόθητη μείωση της ανεργίας, όταν φτάνουμε στο θέμα της υπερφιλόδοξης -φαραωνικών διαστάσεων- κατασκευής των νέων αυτών πόλεων; Μήπως ο άνθρωπος αντιμετωπίζεται ως κινητό δεδομένο και παύει να αντιμετωπίζεται ως άνθρωπος; Μήπως το μενταγιόν με αισθητήρα πάνω σε κάθε παιδάκι που φεύγει από το σπίτι του, με τη δικαιολογία της προστασίας, αγγίζει τα όρια της επιστημονικής φαντασίας;
Υπερτεχνολογία και οικολογία
Εκο Ατλάντικ, Μαζντάρ, Σόνγκντο. Τρεις πόλεις που βρίσκονται «αλλού», τρεις πόλεις που ξεπήδησαν μέσα από μακέτες των αρχών του 21ου αιώνα και ακόμα χτίζονται, τρεις πόλεις που έφεραν το μέλλον στο τώρα.
Μήπως με την υπερφιλόδοξη κατασκευή των νέων αυτών πόλεων μιλάμε για ένα νέο κύμα σκλάβων και όχι για την πολυπόθητη μείωση της ανεργίας; Μήπως ο άνθρωπος αντιμετωπίζεται ως κινητό δεδομένο και παύει να αντιμετωπίζεται ως άνθρωπος; ** Οι ευφυείς πόλεις αποτελούν τμήμα του ευρύτερου σχεδίου των δυτικών κοινωνιών για μετάβαση στην κοινωνία και οικονομία της γνώσης. Περιγράφουν περιβάλλοντα που βελτιώνουν τις ανθρώπινες ικανότητες δημιουργικότητας, μάθησης και καινοτομίας
Το Εκο Ατλάντικ Σίτι είναι μια «προκάτ» περιοχή του Λάγος της Νιγηρίας, που σχεδιάστηκε σαν προέκταση του Βικτόρια Αϊλαντ, σαν μια τριγωνική πόλη πάνω στον Ατλαντικό Ωκεανό και η ολοκλήρωσή της ακόμη αναμένεται. Το νέο αυτό «νησί» έχει πρόβλεψη για 400.000 κατοίκους και μια καθημερινή ροή της τάξης των 250.000 μετακινούμενων οχημάτων. Η ανάπτυξή του σκοπό έχει να σταματήσει η διάβρωση των ακτών του Λάγος και να δημιουργηθεί η επόμενη γενιά των ακινήτων στην Αφρική. Πάνω σε 4 τετραγωνικά μίλια η πόλη χτίζεται για να ικανοποιήσει οικονομικές, εμπορικές, οικιστικές και τουριστικές ανάγκες. Καταλύματα υψηλής τεχνολογίας με υποδομές μοντέρνας αρχιτεκτονικής, απολύτως συμβατά με τα σύγχρονα, περιβαλλοντικά πρότυπα. Τα πρότυπα αυτά προσφέρουν στους κατοίκους της πόλης υπερσύγχρονα συστήματα ύδρευσης, διαχείρισης των αποβλήτων, ασφάλειας των μεταφορών. Η Εκο Ατλάντικ θα λειτουργεί επίσης με αυτόνομη πηγή ενέργειας που παράγεται ειδικά για την πόλη. Από τον Μάιο του 2009, ενώ το σχέδιο ήταν ακόμη σε φάση εκβάθυνσής του, 3.000.000 κυβικά μέτρα άμμου μεταφέρθηκαν και τοποθετήθηκαν στην περιοχή αποκατάστασης, ενώ 35.000 τόνοι βράχων παραδόθηκαν επί τόπου.
Κατασκευαστική εταιρεία είναι η China Communications Construction Group, ένας παγκόσμιος ηγέτης στον τομέα της θαλάσσιας βυθοκόρησης και της λειτουργίας των χώρων υγειονομικής ταφής. Το Εκο Ατλάντικ δεν είναι «καλοδεχούμενο» από τους κατοίκους της γύρω περιοχής, οι οποίοι ισχυρίζονται ότι οι συνεχιζόμενες εργασίες κατασκευής έχουν προκαλέσει διάβρωση των ακτών, με αποτέλεσμα τα μεγάλα κύματα των ωκεανών να πλημμυρίζουν τις κατοικημένες περιοχές, αναγκάζοντας τους κατοίκους να μετακινηθούν.
Τον Αύγουστο του 2012, ένα τέτοιο σαρωτικό κύμα σκότωσε αρκετούς ανθρώπους και πλημμύρισε την παραλία Κουράμο του Βικτόρια Αϊλαντ. Σύμφωνα με τον περιβαλλοντικό εμπειρογνώμονα, το κύμα αυτό ήταν αποτέλεσμα της αποτυχίας τής κατασκευαστικής εταιρείας να «μπαζώσει» με ασφάλεια τις αμμώδεις ακτές. Ο οικονομικός προϋπολογισμός αυτού του εγχειρήματος θέλει το κάθε τετραγωνικό μέτρο επί της ακτής να στοιχίζει 2.000 δολάρια και 1.000 δολάρια στο εσωτερικό της πόλης.
0 Post a Comment:
Δημοσίευση σχολίου