Πριν από περίπου είκοσι χρόνια βρισκόμαστε με παρέα σε ένα καλό εστιατόριο της εποχής εκείνης. Οταν ήλθε το γκαρσόνι για να πάρει την παραγγελία μας, κρατούσε μια φορητή ηλεκτρονική συσκευή (δεν υπήρχαν έξυπνα κινητά τότε) και με ηλεκτρονικό στυλό κατέγραφε τις επιλογές μας. Οταν ολοκλήρωσε την παραγγελία και αποσύρθηκε, μία από τις κυρίες της παρέας παραπονέθηκε για τον τρόπο καταγραφής της παραγγελίας μας. Το θεωρούσε απαράδεκτο για ένα τόσο καλό εστιατόριο να χρησιμοποιεί μηχανάκια για την παραγγελιοληψία και όχι το παραδοσιακό μπλοκάκι και στυλό. Δεν ήθελε και πολύ για να ανάψει η συζήτηση. Προσπάθησα να εξηγήσω στην κυρία τα σημαντικά πλεονεκτήματα της ηλεκτρονικής καταγραφής: Αυτόματη και άμεση ενημέρωση της κουζίνας για την ετοιμασία, αυτόματη καταγραφή στο ταμείο για τη χρέωση, ολοκληρωτικός περιορισμός λαθών κατά την αντιγραφή της παραγγελίας και σημαντική οικονομία σε ανθρώπινες δραστηριότητες. Ηταν αδύνατο να πεισθεί. Σήμερα, σχεδόν παντού η παραγγελιοληψία γίνεται με ηλεκτρονικά μέσα.
Είμαι βέβαιος ότι και εσείς θα έχετε συναντήσει ανθρώπους οι οποίοι για όλα τα κακά της ανθρωπότητας έχουν βρει τον ένοχο που είναι η τεχνολογία και η διασπορά της με την παγκοσμιοποίηση. Εχουν πολλά επιχειρήματα και συνήθως είναι πολύ φανατικοί στις απόψεις τους. Ενα από τα εύλογα επιχειρήματά τους αφορά το φαινόμενο ότι σήμερα οι άνθρωποι έχουν πάψει να επικοινωνούν διά ζώσης και ασχολούνται με τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης ή παίζουν με τα κινητά τους. Η κακή χρήση της τεχνολογίας δεν μπορεί να είναι το κριτήριο για το αν αυτή είναι καλή ή κακή. Η ανακάλυψη της φωτιάς θεωρείται ένα σημαντικό επίτευγμα του ανθρώπου, αλλά η φωτιά έκαψε τη Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας και με φωτιά ο Νέρων κατέστρεψε τη Ρώμη. Ας δούμε πώς η τεχνολογία άλλαξε τη ζωή μας στα τελευταία χρόνια.
Ιατρική. Τον τελευταίο χρόνο βαρεθήκαμε να βλέπουμε θαλάμους νοσοκομείων είτε στην Ελλάδα είτε στο εξωτερικό. Τους θεωρούμε μέρος της καθημερινότητάς μας και έτσι χάνουμε την ουσία. Εχετε προσέξει ότι σε όλες τις μονάδες τα ηλεκτρονικά μηχανήματα δεσπόζουν; Μια σύγκριση με φωτογραφίες από τα νοσοκομεία του 1918, γεμάτα αρρώστους από την Ισπανική γρίπη, είναι αρκετή για να μας κάνει να εκτιμήσουμε τη σημερινή εποχή. Στις παλαιές φωτογραφίες βλέπουμε μόνο κρεβάτια, γιατρούς και νοσοκόμες. Στις σύγχρονες εικόνες κάθε κρεβάτι περικλείεται σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές και άλλα ηλεκτρονικά μηχανήματα. Μπορεί κάποιος να εκτιμήσει τη συνεισφορά της τεχνολογίας στη σωτηρία των αρρώστων; Αν κάθε ζωή θεωρείται ανεκτίμητη, τότε και η προσφορά της τεχνολογίας είναι ανεκτίμητη. Μπορεί κάποιος να εκτιμήσει αυτή την προσφορά στη βελτίωση της υγείας των ανθρώπων; Το σημαντικότερο επίτευγμα αφορά τα εμβόλια. Χάρις στη Βιοτεχνολογία δημιουργήθηκαν εμβόλια σε χρόνο-ρεκόρ, ενώ προηγούμενα εμβόλια ήθελαν πάρα πολλά χρόνια για να δημιουργηθούν και να δοκιμαστούν.
Αφού θίξαμε την Ισπανική γρίπη, αξίζει να δούμε μερικές λεπτομέρειες. Κανένας δεν γνωρίζει πόσοι πέθαναν από τη γρίπη. Ο λόγος είναι πολύ απλός. Βρισκόμαστε στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και η λογοκρισία στις εμπόλεμες χώρες έκρυβε τους νεκρούς ώστε να διατηρήσει το ηθικό υψηλό. Μόνο η Ισπανία που δεν μετείχε στον πόλεμο, έδινε τα σωστά στοιχεία, γι’ αυτό και έδωσε το όνομά της στη γρίπη. Εκτιμάται ότι πέθαναν από 17 εκατομμύρια μέχρι 50 εκατομμύρια άνθρωποι. Υπάρχουν ακόμα εκτιμήσεις που ανεβάζουν το πλήθος στα 100 εκατομμύρια. Ποτέ δεν θα μάθουμε.
Η αναφορά στην Ισπανική γρίπη είναι πολύ χρήσιμη, γιατί καταρρίπτει άλλον ένα μύθο: Τον μύθο ότι για την COVID-19 φταίει η Παγκοσμιοποίηση. Τότε, το 1918, η Παγκοσμιοποίηση ήταν άγνωστη λέξη. Αυτό όμως δεν εμπόδισε τη γρίπη που ξεκίνησε από το Κάνσας των ΗΠΑ να εξαπλωθεί παντού, πριν καν συνειδητοποιήσουν τι τους χτύπησε. Τουλάχιστον, σήμερα με την Παγκοσμιοποίηση γνωρίζουμε αμέσως τι συμβαίνει στην άκρη του κόσμου και μπορούμε να δράσουμε καλύτερα.
Ποιότητα ζωής. Μόνο εμείς οι «παλαιοί» μπορούμε αληθινά να εκτιμήσουμε την τεράστια αλλαγή στην ποιότητα της σύγχρονης ζωής μας. Οι νέοι που δεν έζησαν τις δυσκολίες της εποχής μας, δεν μπορούν να καταλάβουν για το τι συζητάμε. Ενα μικροαστικό νοικοκυριό σήμερα διαθέτει τόσες ευκολίες που μόνο τα πολύ πλούσια σπίτια στο παρελθόν μπορούσαν να αποκτήσουν. Αρχίστε από την παγωνιέρα. Οποιοσδήποτε κάτω των 60 χρόνων δεν θα γνωρίζει τι είναι. Πού να φανταστεί ένα σπίτι χωρίς ψυγείο, όπου κάθε πρωί θα περνούσε από τη γειτονιά ο παγοπώλης για να αγοράσει η νοικοκυρά μία ή ακόμα και μισή κολόνα πάγου, να τη βάλει στην παγωνιέρα για να έχει δροσερό νερό και να διατηρήσει τα τρόφιμα. Το ίδιο φυσικά ισχύει και για το πλυντήριο ρούχων, το πλυντήριο πιάτων, τον ηλεκτρικό φούρνο και όλες τις συσκευές που σήμερα βρίσκουμε σχεδόν σε όλα τα σπίτια.
Εκεί όμως που έγινε πραγματική επανάσταση είναι στο αυτοκίνητο. Πρόλαβα την Αθήνα χωρίς φανάρια κυκλοφορίας και χωρίς μονόδρομους. Ηταν τόσο λίγα τα αυτοκίνητα που κυκλοφορούσαν, ώστε ούτε φανάρια ούτε μονόδρομοι χρειάζονταν για να ρυθμίζουν την κυκλοφορία. Σήμερα, έχουμε φτάσει στο σημείο να έχουμε τόσο πολλά αυτοκίνητα, αλλά να μην υπάρχουν θέσεις για να παρκάρουν. Διερωτήθηκε κανείς από τους πολέμιους πόσο θα κόστιζε ένα αυτοκίνητο χωρίς τη χρήση των ρομπότ; Θα κόστιζε όσο μια Rolls Royce.
Ανθρώπινος μόχθος. Είναι γεγονός αναμφισβήτητο ότι η δουλειά του εργάτη αλλά και του υπαλλήλου έχει διευκολυνθεί σημαντικά χάρις στην τεχνολογία. Εχω φωτογραφίες από τη δεκαετία του ’60 με τους οικοδόμους να κουβαλάνε στον ώμο κουβάδες με τσιμέντο για να τους ανεβάσουν με τα πόδια στους πάνω ορόφους μιας οικοδομής. Σήμερα, γερανοί και άλλα μηχανήματα έχουν διευκολύνει την κατάσταση αυτή. Στη γεωργία δεν υπάρχει σήμερα γεωργός χωρίς τρακτέρ και άλλα μηχανήματα. Στα γραφεία, με τους υπολογιστές πολλές από τις βαρετές επαναλαμβανόμενες δραστηριότητες έχουν εκλείψει εντελώς. Χάρις στην τεχνολογία, οι ώρες εργασίας έχουν περιοριστεί και είναι βέβαιο ότι θα περιοριστούν ακόμα περισσότερο στο μέλλον, ώστε ο άνθρωπος να έχει περισσότερο ελεύθερο χρόνο.
Μακροζωία και ευζωία. Η συνηθέστερη ευχή μας είναι τα «Χρόνια Πολλά». Σε όλο τον κόσμο το προσδόκιμο της ζωής συνεχώς μεγαλώνει χάρις στην τεχνολογία και στην καλύτερη ζωή που μας εξασφαλίζει. Για το διάστημα 1950-2017 το προσδόκιμο της ζωής σε όλο τον κόσμο αυξήθηκε σημαντικά: Ανδρες από 48,1 σε 70,5 χρόνια και Γυναίκες από 52,9 σε 75,6 χρόνια. Ειδικά εμείς στην Ελλάδα έχουμε ακόμα ψηλότερο: Ανδρες 78,5 και Γυναίκες 83,8. Πέρα από την επιμήκυνση της ζωής και η εξωτερική εμφάνιση έχει σημαντικά βελτιωθεί χάρις στην καλύτερη ζωή που απολαμβάνουμε. Στη δική μου εποχή οι ωραίες γυναίκες και οι ωραίοι άνδρες ήταν μετρημένοι στα δάκτυλα και δακτυλοδειχτούμενοι. Σήμερα, χάρις στην προσωπική φροντίδα και στην καλύτερη ζωή, η εξωτερική εμφάνιση των νέων ανδρών και γυναικών είναι «χάρμα οφθαλμών».
Γνώση. Με το Διαδίκτυο έχουμε πρακτικά όλη τη γνώση της ανθρωπότητας στα «δάκτυλά» μας. Μπορούμε να επισκεφθούμε οποιοδήποτε μουσείο από τον καναπέ μας. Μπορούμε να ακούσουμε την καλύτερη ορχήστρα από την παραλία που βρισκόμαστε. Η τέχνη και η γνώση ήταν προνόμιο μόνο των βασιλιάδων και των πολύ πλουσίων. Χάρις στην τεχνολογία όλα αυτά είναι προσιτά σχεδόν σε όλους τους ανθρώπους. Το κινητό τηλέφωνο άλλαξε τη ζωή στις πλέον απομακρυσμένες περιοχές της γης, δίνοντας άλλες δυνατότητες στους κατοίκους τους.
Συμπέρασμα. Οπως πολύ εύστοχα το διατύπωσε στην καταπληκτική ομιλία του ο Barak Obama, στην επίσκεψή του στην Αθήνα (16 Νοεμβρίου 2016): «…αν κάποιος ήθελε να διαλέξει στα τυφλά μια εποχή για να γεννηθεί, θα διάλεγε τη σημερινή. Γιατί ο κόσμος δεν ήταν ποτέ, συλλογικά, πλουσιότερος, καλύτερα εκπαιδευμένος, υγιέστερος και με λιγότερη βία. Είναι δύσκολο να το φανταστούμε παρακολουθώντας αυτά που βλέπουμε στις ειδήσεις, αλλά είναι αλήθεια. Και αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην ανάπτυξη μιας ολοκληρωμένης παγκόσμιας οικονομίας».
* Ο κ. Ανδρέας Δρυμιώτης είναι σύμβουλος επιχειρήσεων.
0 Post a Comment:
Δημοσίευση σχολίου