Στην αφετηρία οι μεγάλες επενδύσεις για το 5G

Του Κώστα Κετσιετζή

Σε αγώνα δρόμου βρίσκεται η Ελλάδα προκειμένου να ανέβει και αυτή στο "τρένο" του 5G. Έπειτα από παράταση, η διαβούλευση της Επιτροπής της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ) για τη διάθεση των συχνοτήτων κινητής τηλεφωνίας 5ης γενιάς λήγει στα τέλη Μαρτίου. Ωστόσο, για να επιτευχθεί ο στόχος ολοκλήρωσης του διαγωνισμού, μέχρι το τέλος του έτους απομένουν πολλά και κρίσιμα βήματα μέσα σε ένα ασφυκτικό χρονοδιάγραμμα έξι μηνών.

Σύμφωνα με πληροφορίες, το βασικό σενάριο που επεξεργάζονται πλέον το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης και η ΕΕΤΤ προβλέπει τη διενέργεια ενός multi-band διαγωνισμού με δημοπράτηση αδειών στα 3,5 GHz και 26 GHz, μαζί με την ανανέωση των αδειών στα 2,1 Ghz, που λήγουν τον Αύγουστο του 2021, καθώς είχαν διατεθεί για την ανάπτυξη δικτύων 3G πριν από 20 χρόνια.

Για το τρίτο τρίμηνο του 2021 μετακινείται η εκχώρηση των αδειών για τα 700 MHz, καθώς αυτή η ζώνη σήμερα καταλαμβάνεται από τα ψηφιακά κανάλια (ΕΡΤ, Digea), που θα πρέπει να μετακινηθούν σε χαμηλότερες συχνότητες. Η ζώνη των 700 MHz θεωρείται απαραίτητη για την ανάπτυξη του δικτύου 5G σε περιοχές εκτός των μεγάλων πόλεων, κάτι το οποίο αποτελεί στοίχημα για την κυβέρνηση, καθώς δεν θέλει να μεγαλώσει το ψηφιακό χάσμα μεταξύ των αστικών περιοχών και της ελληνικής υπαίθρου.

"Μικρό καλάθι" για τα έσοδα

Όπως έχει δηλώσει τόσο ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, όσο και ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κυριάκος Πιερρακάκης, στόχος της επερχόμενης δημοπρασίας δεν είναι να μεγιστοποιηθούν τα κρατικά έσοδα, τα οποία θα διατεθούν για τη μείωση του κρατικού χρέους. Αντίθετα, η κυβέρνηση θέλει να δώσει στις εταιρείες τηλεπικοινωνιών τον απαιτούμενο χώρο για να υλοποιήσουν τις σημαντικές επενδύσεις που απαιτούνται για τη δημιουργία των δικτύων 5ης γενιάς το ταχύτερο δυνατόν, αλλά και για να μειώσουν περαιτέρω το κόστος των παρεχόμενων υπηρεσιών, και ειδικά του mobile Ιnternet.

Στα διαδικαστικά, η ΕΕΤΤ προκρίνει τη διενέργεια ενός διαγωνισμού με διαδοχικά αυξανόμενο τίμημα και όχι με κλειστές προσφορές. Σύμφωνα με το κείμενο της δημόσιας διαβούλευσης, προτείνεται η χορήγηση φάσματος να γίνει μέσω παράλληλων διαδικασιών και πολλαπλών γύρων, με τους συμμετέχοντες στη διαδικασία να μπορούν να υποβάλλουν προσφορά για όλες τις ζώνες που ενδιαφέρονται.

Για να καθοριστεί η τιμή εκκίνησης, η ΕΕΤΤ θα μελετήσει αντίστοιχους διαγωνισμούς σε άλλα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης που πραγματοποιήθηκαν από το 2015 και έπειτα. Ενδεικτικά, στη Γερμανία, όπου ολοκληρώθηκαν το καλοκαίρι οι δημοπρασίες με επαναλαμβανόμενα "χτυπήματα" για 41 μπλοκ στις ζώνες συχνοτήτων των 2 GHz και των 3,6 GΗz συγκεντρώθηκε το ποσό των 6,1 δισ. ευρώ. Το 2000 αντίστοιχη δημοπρασία για δίκτυα 3G είχε συγκεντρώσει το ποσό των 50 δισ. ευρώ, ενώ η δημοπρασία του 4G το 2015 είχε συγκεντρώσει 5,1 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις στελεχών του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, στη διαδικασία αναμένεται να συμμετάσχουν οι τρεις βασικοί τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι της χώρας (Cosmote, Vodafone και Wind). Το αν θα υπάρξει κάποιος τέταρτος ενδιαφερόμενος που θα κάνει την έκπληξη θα φανεί και από τη συμμετοχή στη διαβούλευση της ΕΕΤΤ.

Η σινοαμερικανική διαμάχη του 5G και η Ελλάδα

Ένα επιπλέον εμπόδιο που καλείται να ξεπεράσει η χώρα μας είναι η εμπορική διαμάχη ΗΠΑ- Κίνας. Η πλευρά των ΗΠΑ, επικαλούμενη λόγους ασφαλείας, πιέζει όλες τις χώρες να μην εμπιστευτούν τον εξοπλισμό των δικτύων 5G στην κινεζική Huawei και να επιλέξουν κάποια από τις υπόλοιπες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον κλάδο (Nokia και Ericsson). Από αυτές τις διπλωματικές πιέσεις δεν έχει ξεφύγει και η Ελλάδα, καθώς το θέμα συζητήθηκε τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Κίνα, κατά τις επισκέψεις του πρωθυπουργού. Μάλιστα, τον περασμένο Νοέμβριο ειδική αντιπροσωπία των ΗΠΑ βρέθηκε στη χώρα μας για να συζητήσει με την κυβέρνηση θέματα κυβερνοασφάλειας και, βεβαίως, για τη Huawei.

Μέχρι στιγμής δεν έχουν ληφθεί συγκεκριμένες αποφάσεις από την ελληνική πλευρά, ενώ άλλες χώρες της Ε.Ε. έχουν χειριστεί το θέμα με διαφορετικούς τρόπους. Πάντως, η εργαλειοθήκη για την ασφάλεια των δικτύων 5G που ενέκρινε πρόσφατα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν αποκλείει κανέναν προμηθευτή. Ουσιαστικά, η Κομισιόν ζητά από τα κράτη-μέλη να λάβουν μέτρα για την κυβερνοασφάλεια, αλλά αφήνει την επιλογή των προμηθευτών του εξοπλισμού στις εταιρείες τηλεπικοινωνιών και τις κρατικές Αρχές, χωρίς να ικανοποιεί το αίτημα των ΗΠΑ για αποκλεισμό των κινεζικών εταιρειών. Αξίζει να σημειωθεί ότι στα υπάρχοντα δίκτυα 4G και οι τρεις εταιρείες τηλεπικοινωνιών της χώρας διαθέτουν εξοπλισμό "πυρήνα" από ευρωπαϊκές εταιρείες, ενώ οι Vodafone και Wind διαθέτουν εξοπλισμό δικτύου κυρίως από τη Huawei. Ο ΟΤΕ, πάντως, έχει κλείσει συμφωνία με τον Ericsson για τον εξοπλισμό του δικτύου 5G.

Περισσότερες εξελίξεις αναμένονται μέχρι τις 30 Απριλίου, όπου η χώρα μας και τα υπόλοιπα κράτη-μέλη της Ε.Ε. θα πρέπει να παρουσιάσουν κάποια βασικά μέτρα με βάση την εργαλειοθήκη της Κομισιόν, ενώ μέχρι τις 30 Ιουνίου θα πρέπει να συμφωνήσουν την κοινή τους στρατηγική για τα θέματα ασφάλειας των δικτύων 5G. Στο μεταξύ προχωρά και ο διαγωνισμός του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης που θα αναδείξει τον σύμβουλο για τη δημιουργία Εθνικής Στρατηγικής για το 5G, η οποία αναμένεται να είναι έτοιμη μέσα στο καλοκαίρι.